UE

"Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie."

Gdańsk - krajobraz nieznany

Praktyczny rozwój grodu portowego Gdańsk to czasy Zakonu Krzyżackiego w tym budowa kanału Raduni i Wielkiego Młyna, a w XV wieku to już duży i zorganizowany port. Przystanią była Motława.  Ale wymierne korzyści dała miastu dopiero przynależność do Związku Miast Hanzeatyckich, która dała uprzywilejowane miejsce w handlu europejskim. Gdańsk miał nawet prawo do bicia własnej monety, kontroli żeglugi w porcie i wolnego przewozu towarów z Polski i Litwy. Miasto rosło w siłę, szybko bogaciło się na handlu, głównie zbożem pochodzącym z Żuław Steblewskich obecnie Gdańskich i drewnem, które dostarczane było do portu w Gdańsku z lasów Wyżyny Gdańskiej.

Do umocnienia wyjątkowej pozycji Gdańska przyczyniło się posiadanie przez niego monopolu na handel morski z zagranicą, a także wysokie aspiracje patrycjatu, występującego w roli władcy miasta i mecenasa sztuki. Gdańszczanie byli wrażliwi na sztukę i ciekawi świata. Średnie mieszczaństwo cechował wysoki poziom kultury.

Złoty okres miasta przypada na XVII w. Gdańsk był wtedy jednym z największych i najbogatszych miast portowych w Europie. Ściągali tu kupcy, marynarze, ludzie nauki i sztuki z całej Europy. Po 12-godzinnym dniu pracy zwykli ludzie spragnieni byli odpoczynku i rozrywek. W szynkach i gospodach spędzali czas przy muzyce, tańcach, czasami się poturbowali, a przede wszystkim słuchali opowieści marynarzy o zamorskich krajach i niesamowitych przygodach. Powszechnie grano w szachy, karty, kości i domino. Wielkich atrakcji dostarczały święta katolickie. Obchodzono Prima Aprilis, w lecie witano radośnie Dominika, a zimą bawiono się na słynnych gdańskich karnawałach. Wielką popularnością, zarówno plebsu, jak i patrycjatu, cieszyły się organizowane majowe turnieje rycerskie, na zakończenie których odbywał się wielki bal w Ratuszu Głównego Miasta lub w Dworze Artusa.

Płody rolne dostarczane były z majątków szlacheckich do Gdańska z całej Polski przede wszystkim drogą wodną (Wisłą). Specjalne relacje pomiędzy kupcami gdańskimi a chłopami żuławskimi spowodowały, że chłopi bogacili się bardzo szybko i dzięki handlowi z Gdańskiem byli znacznie bogatsi i lepiej wykształceni niż ta warstwa społeczna w innych regionach Polski. Na Żuławy przenikała gdańska kultura, nauka, moda oraz sposób odpoczywania po pracy i świętowania. Ważnym zapleczem gospodarczym dla miasta była Wyżyna Gdańska. Panował tu jednak system feudalny, zniesiony dopiero w XVIII w. To tu powstały pierwsze fabryki wzmacniające gospodarczo Gdańsk, a bogaci patrycjusze gdańscy budowali swoje dwory i letnie rezydencje, tworząc wyjątkowy rodzaj pomorskiej szlachty. Obszar ten dostarczał także wodę, a w późniejszym okresie po wybudowaniu kilku elektrowni także energię do Gdańska.

W 1945 r. nastąpiła prawie całkowita wymiana ludności Gdańska. Podobnie było na Żuławach Gdańskich i w znacznie mniejszym stopniu na związanej z Kaszubami Wyżynie Gdańskiej. Większość rodowitych mieszkańców wysiedlono do Niemiec, a sprowadzano repatriantów ze wschodu oraz ludność z Pomorza i centralnej Polski.

A co warto zobaczyć w okolicach Gdańska, na Kaszubach Północnych - Wyżynie Gdańskiej i na Żuławach Gdańskich? Sprawdź nasze atrakcyjne trasy rowerowe wokół Gdańska.